یک کتابِ خوبِ فراموش‌شده؛ تا جایی که ناشر هم انگیزه‌ای برای توزیع و تجدید چاپش ندارد. سه‌گانه‌ی «پیامبری» نوشته‌ی آقای جلال‌الدین فارسی. با خواندن مجموعه‌ی سه‌جلدی «پیامبری» با یک تیر، سه هدف مهم زده‌اید؛ هم یک دوره تاریخ صدر اسلام را مرور کرده‌اید، هم با ترجمه و مفاهیم آیات قرآن کریم و شأن نزول آیات آشنا شده‌اید و هم مروری بر زندگی و سیره‌ی پیامبر گرامی اسلام از تولد تا رحلت ایشان داشته‌اید.

شما بدانید که کتاب «قانون» ابن‌سینا که در پزشکی است، همین ده پانزده سال پیش ـ زمان ریاست‌جمهوری من ـ به فارسی ترجمه شد! بنده دنبال کردم؛ افرادی را مأمور کردم، بعد هم شنیدم یک مترجم خوش‌قلمِ بسیار خوش ذوق کُرد، این را به فارسی ترجمه کرد.

سعدی، از واقع‌گراترین شعرا و نویسندگان زبان و ادب فارسی است. به خصوص در گلستان که بهترین جلوه‌گاه واقع نگری‌های اوست هیچ‌گاه جانب واقعیت را رها نمی‌کند و سعی می‌کند عملی‌ترین راه ها را برای حلّ مشکلات و نیازهای اساسی بشر ارائه دهد.

حدود هزار و دویست سال است که خط کنونی فارسی، میراثی بزرگ از فکر و فرهنگ و فضیلت پارسیان را به دوش ‌کشیده است. این خط و زبان زنده، مثل هر خط و زبان دیگر، علاوه بر توانمندی‌ها، مزیت‌ها و زیبایی‌ها، از ناتوانایی‌ها، دشواری‌ها و بیماری‌هایی رنج می‌برد 3 که نیازمند چاره‌اندیشی و درمان است؛ بویژه آن‌که برخی ضرورت‌ها و نیازمندی‌های تازة ما در این روزگار‌، باعث برجستگی و بزرگی آن مشکلات و کمبودها شده و در نتیجه تسریع در چاره‌اندیشی و بازاندیشی را موجب شده است.

تخلّص اسمی است که شاعر آن را در شعر خود می‌آورد و آن اسم بر او دلالت می‌کند. وقتی این واژه وارد زبان فارسی شد، شاعران ایرانی آن را به معنای دقیق و ادبی به‌کار برده، به اصطلاح ادبی تبدیل کردند.

زبان های دنیا را ٦ هزار دانسته اند. برخی از این زبان ها بسیار به هم شبیه هستند .از این رو همه ی زبان ها را می توان در ٢٠ گروه عمده جای داد. یکی از مهم ترین گروه های زبانی، هند و اروپایی است که همه ی زبان های شبه قاره هند - ایران و نیز اروپایی را در بر می گیرد. در روزگار ابن بطوطه وی در تمام مناطق غیر عربی که سفر نموده با زبان فارسی مشکل گفتاری خود را حل می کرده است. حتا در چین و بلغارستان و ترکستان کلمه هایی از فارسی وجود دارد و از این نظر با زبان یونانی قابل مقایسه است.

دوره‌ی سامانی ( از ۳٠٠ تا ٤۵٠ ه ق)

تاثیر زبان فارسی بر ادبیات عربی دوره ی جاهلیت

میرزا حبیب اصفهانی (1312/1311-1251هـ .ق) در ترجمۀ سرگذشت حاجی‌بابای اصفهانی، میراث نویسندگی سنتی فارسی را به داستان‌نویسی جدید انتقال داده است. شیوۀ نگارش میرزا حبیب در این ترجمه -که متن‌های گوناگون در آن حضور دارند - به گونه ‌ای است که گویی متن های گذشته در این آخرین شعلۀ نثر سنتی، با هم همنوایی بزرگی را بر پا کرده اند. در این میان آثار سعدی به‌ویژه گلستان، حضوری چشمگیرتر دارد.